Cách кéи νợ ƙỳ ℒạ của người Mông: Nhờ νỗ мô mà иêи ∂υуêи vợ chồng
Nếu thích cô gái nào, chàng trai sẽ vỗ mông cô ấy và thăm dò thái độ. Nhờ tục lệ kỳ lạ này mà nhiều đôi trai gái đã nên duyên vợ chồng.
Các thế hệ trai gái người Mông ở Mèo Vạc (Hà Giang) đã có cách chọn bạn đời vừa kỳ lạ, vừa đơn giản đó chính là vỗ mông nhau. Mùa xuân với người Mông là hội xuân Sải Sán (tức là hội chơi núi mùa xuân, có nơi còn gọi là hội xuân Gầu Tào), là tiếng khèn Mông dập dìu bên sườn núi réo rắt gọi mùa xuân, gọi bạn tình, là những bát rượu ngô vừa nấu vẫn còn thơm mùi men của lá rừng. Đầu năm mới, người Mông thường tấp nập đi hội xuân Sải Sán.
Trong hội xuân này của người Mông, ngoài các hoạt động nổi tiếng như: Ném pao, thổi khèn, hát giao duyên thì tục “vỗ mông” cũng được coi là nét văn hóa tiêu biểu trong ngày Tết của người Mông. Trong ngày Tết, nếu chàng trai ưng ý cô gái nào, anh ta sẽ vỗ vào mông cô gái đó. Cô gái được chọn nếu cũng vừa lòng thì sẽ vỗ lại vào mông “đối tác” lần nữa. Cứ thế, cả hai sẽ vỗ qua vỗ lại cho đủ 9 lần, tức là cả hai bên đã chấp thuận và chỉ còn đợi ngày kết duyên thành vợ chồng.
Trong trường hợp, nếu cả hai thật lòng mến nhau nhưng chưa vỗ đủ “chín cặp”, họ lại chờ đến ngày hôm sau, hẹn gặp nhau để tâm sự và “vỗ mông” tiếp cho đủ. Nếu vẫn không vỗ đủ “chín cặp” hoặc chẳng gặp lại nhau nữa thì đó là do họ không có duyên thành đôi. Sau đó, mỗi người lại tiếp tục đi tìm cho mình người bạn tình phù hợp để nên duyên vợ chồng. Tục lệ này không phân biệt tuổi tác, cả những người lớn tuổi, chưa xây dựng gia đình cũng tham gia. Nhờ tập tục này mà không ít đôi đã nên duyên vợ chồng, có cuộc sống hạnh phúc, đầm ấm.
Mặc dù gọi là vỗ mông để tìm vợ nhưng thật ra, người con trai đã tìm hiểu và nhắm người mình thích từ trước, đến ngày hội mới tìm cách để tỏ tình. Vì thế, “vỗ mông” ngày nay thường mang tính biểu trưng, như là một lời tỏ tình độc đáo. Mặc dù tục “vỗ mông” đã gắn liền với tập quán đồng bào Mông từ rất lâu đời nhưng vì bị mai một theo thời gian nên thanh niên nhiều nơi không còn biết, quên đi một nét văn hóa độc đáo, một cách tỏ tình gần gũi của dân tộc mình.