Tức Mác Lẹ: Trò chơi truyền thống của người Tày, thể hiện sự кнéσ ℓéσ khiến cả nam lẫn nữ đều мê мẩи

Tức Mác Lẹ là một trong những trò chơi dân gian thu hút được đông đảo bà con nhân dân tham gia. Không chỉ nam giới mà cả phụ nữ và nam giới đều mê mẩn.

 Những ngày đầu Xuân mới, trên khắp các thôn bản, làng quê các hoạt động vui chơi, giải trí, đồng bào dân tộc Tày ở xã Hợp Thành, thành phố Lào Cai lại nô nức tổ chức lễ hội và các trò chơi dân gian, trong đó có trò chơi Tức Mác Lẹ hay còn được gọi là đánh yến. Theo truyền thuyết từ người xưa kể lại, đánh yến có nguồn gốc từ câu chuyện về một chàng trai ở “Mường Trời”. Trong một chuyến du Xuân xuống hạ giới, chàng đã phải lòng một cô gái. Sau khi uống say, chàng trai này đã làm một quả yến để cùng cô gái giã rượu. Theo chia sẻ của người dân tộc Tày, yến rất dễ làm, vật liệu cần chuẩn bị là những thứ thân thuộc, gắn bó với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của đồng bào nơi đây như: Lá cọ, ống nứa tép, lông gà và một số đồ dùng khác.

Để cho con yến đẹp, lông gà phải được chọn từ con gà trống, hoặc gà lôi rừng có hoa, điều này làm cho con yến khi đánh lên không trung có thể bay xa hay bay gần, phù hợp với người chơi. Làm yến không mất nhiều thời gian, chỉ trong vài phút, với bàn tay khéo léo của người phụ nữ dân tộc Tày thì chiếc Yến sẽ được thực hiện xong, sẵn sàng cho trận đấu. Chơi yến cũng được chia làm nhiều hình thức, có thể chơi tập thể đông người, hoặc 2 đội thi đấu với nhau. Khi tổ chức chơi tập thể thì cả nam, nữ đứng thành vòng tròn trên một bãi đất bằng phẳng, người chơi cứ truyền cho nhau chiếc yến bằng bàn tay, người chơi phải cố gắng không để yến bị rơi. Còn thi đấu thì chia thành đội, mỗi đội đứng 1 bên đánh yến sang cho nhau, bên nào để yến rơi xuống đất nhiều thì sẽ là đội thua cuộc. Đội thua sẽ được “ thưởng rượu”  và hát giao duyên.

Tức Mác Lẹ không chỉ là trò chơi thể hiện được sự khéo léo, độ tập trung, khả năng phán đoán và sự điêu luyện từ đôi tay của người chơi, mà đây còn là sinh hoạt văn hoá độc đáo của người Tày, là hình thức kết nối, tăng cường tính tập thể và tinh thần đoàn kết trong cộng đồng. Đánh yến cũng không chỉ là môn thể thao giải trí thông thường, mà còn mang màu sắc tâm linh và ẩn chứa những ý nghĩa  nhân sinh cao đẹp sau một năm lao động nặng nhọc, vất vả.